کودکان حلقه ی گم شده ی سبک زندگی تولید محور

کودکان حلقه ی گم شده ی سبک زندگی تولید محور

در جامعه ای که بزرگان آن بر تولید ملی و فعالیت های تولیدی تاکید دارند و حتی نامگذاری سال ها با استفاده از چنین عناوینی صورت می گیرد زمینه های فکری و اجتماعی لازم در جهت گسترش تولید و تولیدمحوری باید از سنین کودکی در افراد ایجاد شوند. افرادی که در کودکی از سبک زندگی مصرفی برخوردار باشند و خود را تنها در نقش مصرف کننده بشناسند نمی توانند در آینده در جایگاه تولید کننده ای خلاق قرار گیرند. کودکان امروز در دنیایی مصرفی و از پیش ساخته زندگی می کنند. آنها به دنیایی پا می گذارند که به لطف زندگی مدرن و شهری کالاهای گوناگون در فروشگاه های بزرگ در اختیارشان گذاشته شده و به نحو آماده در دسترس شان قرار دارند.  اکنون، کالاها و محصولات گوناگون، اسباب بازی ها، بازی ها و… همه و همه به صورت آماده در دسترس کودکان قرار می گیرند به نحوی که آنها هیچ درکی از چگونگی ساخت و تولید این محصولات ندارند. این کودکان غالبا مرغ را نه پرنده ای در یک مزرعه بلکه کنتاکی یا سوخاری تصور می‌کنند و تخم مرغ را خوراکی خامی در یخچال یک فروشگاه می بینند. در حقیقت در سبک زندگی تعریف شده ی این نسل شاهد آن هستیم که به جای منابع محیط زیستی، فروشگاه ها در نقش تامین کننده به کودک معرفی می شوند و در حالی که منابع محیط زیست محدود است، تبلیغات همواره به بشر القا میکند که مصرف کنید و نگران پر شدن این قفسه ها نباشید. کودکان معاصر دیگر شاهد تولید خانگی نان، کره ، پنیر، رب، ترشی، مربا و لواشک و…به دست والدینشان نیستند، آنها با حیواناتی چون مرغ و خروس و گوسفند آشنا نمی شوند و نحوه کاشت گیاهان و نگهداری از آنها را مشاهده نمی کنند. همچنین آنها تجربه ای از تعمیر لباس ها و اسباب بازی هایشان نخواهند داشت زیرا اکنون به لطف دنیای مصرفی لباس ها و اسباب بازی های خراب به سرعت با نمونه های جدیدشان جایگزین می شوند. کودکان امروز نگهداری از وسایلشان را درک و فهم نمی کنند. از آنجا که این کودکان در تولید اسباب بازی هایشان سهیم نبوده اند به آنها حس تعلق ندارند و در مورد نگهداری و تعمیر آنها نمی اندیشند. ارزش، اکنون به مصرف و کالاهای مصرفی داده می شود و نه به تولید و حفظ و نگهداری. اکنون افراد به دلیل آنکه چیزی را تولید نکرده اند حفظ و نگهداری از آن را درک نمی کنند و همین امر به عدم استفاده ی بهینه از منابع و عدم درک از محدودیت منابع منجر شده است. بازی های امروز به وسیله شرکت های دیجیتالی و رسانه ها، از پیش ساخته شده اند و به منظور مصرف در اختیار کودکان قرار می گیرند. کودکان امروز طراح بازی های خویش نیستند و به اجراکنندگان بازی های طراحی شده به وسیله شرکت های بزرگ تقلیل یافته اند. تمام این موارد نشانه آن است که هدف فرآیند اجتماعی شدن معاصر تبدیل کودکان به مصرف کنندگانی منفعل است که از الگوهای از پیش ساخته ی بازار و رسانه ها تبعیت می کنند. کودکان در فرآیند اجتماعی شدن به عنوان عواملی مصرف کننده در نظر گرفته می شوند و بیش از هر چیز با چگونگی مصرف کالاهای مختلف آشنا می گردند. به بیان دیگر، در اینجا سبک زندگی ای به کودکان آموزش داده می شود که تنها بر مصرف تاکید دارد و نشانه ای از تاکید بر تولید در آن دیده نمی شود. در چنین فضای اجتماعی است که مدارس طبیعت سعی می کنند با قرار دادن کودکان در فضایی طبیعی، بستری غنی را به وجود آورند تا کودکان در حین بازی از امکان تولید و ابزارسازی برخوردار شوند. کودکان در هنگام بازی در طبیعت وارد یک تعامل چند سویه می شوند. برای مثال آنها به دنبال کاشت یک دانه، تنها مراحل کاشت را نمی آموزند بلکه در این مسیر هر روز که به سراغ گیاه کاشته شده ی خود می‌روند، آن را آبیاری می‌کنند و در انتظار به بار نشستن آن هستند. آن ها مفاهیمی چون صبر، نگهداری، شکست یا پیروزی در هنگام برداشت محصول را خواهند آموخت، هر روز عوامل محیطی را ارزیابی خواهند کرد تا شرایط رشد گیاهی که خودشان کاشته اند را به خوبی فراهم آورند و در نتیجه، مراقبت را یاد خواهند گرفت. کودکان در مدارس طبیعت به نجاری و نقاشی می پردازند، با طریقه تولید تخم مرغ و پخت نان آشنا می شوند و به صورت رها و آزاد خود بازی های خویش را طراحی می کنند و به انجام آنها مشغول می شوند. چنین فعالیت هایی در اندیشه و روحیات کودکان به شدت تاثیرگذارند و زمینه مناسب در جهت تبدیل آنها به تولید کنندگان فردا را فراهم می آورند. در نهایت باید پرسید: اکنون که جامعه نیازمند تولیدکنندگانی خلاق است وقت آن نرسیده که بستر یک جامعه ی تولید محور را از کودکی ایجاد کنیم؟!!

 

 

سعیده ابیانه

پژوهشگر اجتماعی و تسهیلگر ارتباط کودک و طبیعت

مطالب مرتبط

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

تمامی حقوق برای پایگاه خبری تحلیلی امید نویس محفوظ است. استفاده از مطالب با ذکر منبع آزاد است.